گرافیک نت؛ سی ام آبانماه خبر مراسم رونمایی از برند برگزیده رایتل "نسل سوم تلفن همراه در کشور" روی خروجی خبرگزاری ها قرار گرفت. این برند که از میان 31 طرح پیشنهادی از اساتیدی چون ابراهیم حقیقی، قباد شیوا، مسعود سپهر، اسدا... چهره پرداز و آژانس برندینگ ایده برای اپراتور نسل سوم تلفن همراه انتخاب شده بود با حرف حدیث های بسیاری همراه شده و مقوله برند سازی برای یک محصول تجاری را در ایران به چالش کشید.
همه چیز از جایی آغاز شد که شرکت تامین تله‌کام طراحی لوگوی رایتـل را به چهار نفر از اساتید صاحب نام گرافیک ایران سفارش داد. ابراهیم حقیقی، قباد شیوا، مسعود سپهر و اسدا... چهر‌ه‌پرداز اساتید منتخبی بودند که در اوایل پاییز 1390 طرحهای پیشنهادی خود را ارائه کردند، از آن جا که طرحهای پیشنهادی اساتید به تایید رایتـل نرسید از آرش سلطانعلی مدیرعامل "آژانس برندینگ ایده" دعوت شد تا علاوه بر نقش مشاور برند، طرح لوگوی رایتل را نیز ارائه نماید و آژانس برندیگ ایده با در نظر گرفتن استراتژی برند رایتـل در جلسه‌های Brainstorming به ایده‌هایی رسید. این ایده‌ها که مبتنی بر تحلیل هویت رقبای رایتـل و مخاطبان تعریف شد‌ه‌اش بود، پس از اجرا در جلسه‌های Focus Group مورد بحث و بررسی قرار گرفت و از بین طرحهای پیشنهادی سه لوگو برای رایتـل ارائه شد و در این جلسات از طرحهای پیشنهادی نیز اطمینان حاصل شد و در نهایت یکی از این سه لوگو به تایید رایتـل رسید و در آذر ماه رونمایی شد.
آژانس برندینگ ایده پس از طراحی لوگو و فونت اختصاصی و انتخاب رنگهای اصلی و فرعی برای رایتـل، هویت یکپارچه بصری رایتـل را نیز طراحی و تدوین کرد که به گفته دست اندرکاران این آژانس برند سازی این هویت بصری در تبلیغات رایتـل بصورتی که درون سازمان در رایتـل طراحی می‌شود هرگز مورد دقت و توجه قرار نگرفته است!
حال جای پرسش اینجاست که با توجه به 31 اثر ارائه شده پیشنهادی کدامیک از این آثار شاخصه های بین المللی برند سازی را مد نظر قرار داده اند؟
1- آثار ارائه شده توسط ابراهیم حقیقی: خودتان قضاوت کنید، آیا این نشانه می تواند پیشنهاد مناسبی برای یک محصول ارتباطی باشد؟ یا اینکه می توان آن را بعنوان یک کار در کلاس هندسی آن هم در حد هنرستان هنرجویان گرافیک ارائه کرد؟ این آثار را می توان جز ضعیف ترین طرحهای پیشنهادی برای برند رایتل معرفی کرد.
2- نشانه های پیشنهادی استاد قباد شیوا: شاید در نگاه نخست این نشانه مناسب برای عنوان یا نشانه یک مجله ارتباطی یا معرفی محصولات جدید موبایل مناسب باشد ولی آیا می تواند پیشنهاد مناسبی برای برند نسل سوم یک پدیده ارتباطی باشد باشد؟
3- نشانه های پیشنهادی استاد اسد ا... چهره پرداز: به نظر شما می توان رابطه ای میان 8 طرح ارائه شده توسط ایشان چه از لحاظ رنگ بندی و فرم یافت؟ چگونه نگاهی اینچنین سنتی و مبتدی و دمده میتواند نسل سوم تلفن همراه را همراهی نماید؟
4- نشانه های پیشنهادی مسعود سپهر: 6 طرح پیشنهادی ایشان با ترکیب ناهمگون کلمات "رای" و "تل" و با بهره جستن از تایپ فیس معروف خودش "یکان" هیچکدام مناسب برای یک برند نیستد. حتی استفاده تکراری از نمادی باستانی برای جان بخشی به این نشانه نتوانسته کمکی برای تولید یک برند استاندارد و به روز کند. شاید این نشانه ها را بتوان بعنوان نشانه یک وبلاگ به خوبی معرفی کرد.
5- و اما... نشانه برگزیده که توسط آژانس برندیگ ایده طراحی شده: سادگی و مینی مالیسم در آثار ارائه شده شاید تنها نکته برجسته این اثر باشد که نشان از اعمال سلیقه مستقیم خالق آن دارد ولی بزرگترین ایرادی که میتوان به نشانه برگزیده گرفت این است که چگونه می توان از این نشانه برای تبلیغات این محصول در اشلهای مختلف بهره جست؟ آیا می توان با توجه به نوع رنگ بندی آن در سیستم های مختلف چاپ از جمله کلیشه سازی و حک طلا کوبی و یا چاپ تامپو و حک لیزر برای چاپ روی خودکار و سایر هدایای تبلیغاتی و یا ساخت تندیس بهره برد؟
این پرسشی است که از سوی طراحان آن هیچ گاه به صراحت پاسخ داده نشده و نکته قابل توجه دیگر فرم دایره وار و متحرک آن است که چگونه می تواند در هویت بخشی به برند این محصول رابطه ایجاد کند؟
شاید فرم دایره و حلقه نمادی برای ایجاد ارتباط و شبکه محسوب گردد ولی نوع رنگ بندی و حرکت آن جای توجیهی ندارد.
نگارنده مطلب سعی دارد با توجه به نمونه های موفق و مختلف طراحی برند و هویت بصری برای محصولات مشابه دست کم در منطقه و حتی در ایران این پرسش را مطرح نماید که آیا برند رایتل، برندی موفق و دارای استانداردهای جهانی برای محصولی ارتباطی است یا خیر؟ و آیا این نشانه می تواند ماندگار و تاثیر گذار باشد و با اقبال مشتری رو به رو شود؟
به طور حتم برند "رایتل" در قیاس با محصولی مشابه در امارات "اتصالات" که اپراتوری منطقه ای است یا "تالیا" و یا در سطوح پایین تر در کشور "ایرانسل" چند پله پایین تر خواهد ایستاد.
هر چند نحوه بهره گیری ناموفق و غیر حرفه ای از این نشانه و عدم توجه به اصول بکارگیری آن در تبلیغات محیطی "رایتل" در افول آن بی تاثیر نبوده ولی چگونه می توان ضعف های عمده طرح منتخب را در این مسئله دخیل ندانست؟ قضاوت با شماست...
تکمله ها:
نقد هویت بصری برند رایتل
31 طرح پیشنهادی برای لوگوی رایتل
در این مورد بیشتر بخوانید:
نقش لوگو در برندسازی, مورد کاوی رایتل و همراه اول