گرافیک نت؛ جشنواره موسیقی فجر از مهمترین اتفاقهای موسیقی سال است و انتظار میرود که پوستر آن نیز از پوسترهای مهم سال باشد، از این روست که نقد این پوستر اهمیت پیدا میکند.
کیانوش غریبپور با ایده ترکیب کردن سازهای ایرانی و غیرایرانی، پوستر جشنواره موسیقی فجر را طراحی کرده که این نوشتار نگاهی است به شیوه و نتیجه اجرای آن. بیشتر پوسترهای درخشان موسیقی که در سطح جهانی طراحی و ماندگار شدهاند دو رویکرد را در طراحیشان پیشگرفتهاند. رویکرد نخست این است که با فرمهای انتزاعی مثل خط، دایرههای ریز و درشت، چکههای رنگ و... محیطی را در پوستر طراحی کردهاند که ریتم و هارمونی و تکرار را به تصویر میکشد. رویکرد دیگر استفاده از ابژهها یا اشیای سمبلیک موسیقایی است که با تصویرهایی از یک موزیسین، ساز، نت و حتی شنونده یک موزیک، درصدد ارتباط با مخاطب علاقهمند به موسیقی است.
کیانوش غریبپور نیز از همین شیوه برای طراحی پوستر بیستوهشتمین جشنواره بینالمللی موسیقی فجر استفاده کرده است. او سازهایی از موسیقی ایرانی مثل تار و تمبک و سازهای غیرایرانی مثل ویولن و ساکسیفون را با هم ترکیب کرده است. به هر حال ایده ترکیب سازها در فرآیند طراحی به قول طراح به «یک موجودی ترکیبی» رسیده است؛ حشرهای شاخدار، که سازهای سفیدرنگ، چهره این موجود را با دقت پر کرده است. بیننده نخست در پوستر این موجود را میبیند و این موجود، تداعی موسیقی را برای مخاطب نمیکند. از سوی دیگر این موجود با عنوان خلاصه شده پوستر «موسیقی فجر» که در نقطه طلایی پوستر قرار گرفته در رقابت است و هیچکدام از این دو اولویت دید بیشتری ندارند و این به خاطر وزن بصری یکسان عنوان و موجود ترکیبی پوستر است و وقتی نخستین بار بیننده پوستر با پوستر مواجه میشود، نمیتواند انتخاب کند که ابتدا کدام قسمت پوستر را باید ببیند.
طراح، چهره متقارن پوستر را در یکسوم چپ کادر قرار داده است که در همآهنگی با عنوان، ترکیبی موزون برای پوستر خلق کند، اما فضای سفید باقیمانده در سمت راست پوستر را با نوشته فروش اینترنتی و آدرس وبسایت جشنواره پر کرده است. این فضای سفید میتوانست به زیبایی طرح کمک کند و از سوی دیگر «گام سکوتی» برای پوستر باشد؛ همان چیزی که طراحهای گرافیک به آن سفیدخوانی طرح میگویند. آدرس وبسایت جشنواره که بیننده را برای تماس با جشنواره مشتاق میکند همان اطلاعات تماس است. در دیزاین یک آگهی یا پوستر، اطلاعات تماس، باید در آخرین اولویت دید باشد اما در این پوستر قرارگیری آدرس وبسایت در فضای سفید پوستر باعث شده که بیننده پس از عنوان موسیقی فجر، آدرس فروش اینترنتی جشنواره را ببیند. پوستر با رنگهای گرم و تنالیتههای تیرهرنگ با رنگ مشکی طراحی شده است.
در واقع طراح ایده، نشان دادن جشنواره را با ترکیب سازهای مختلف در انتخاب رنگ پوستر استفاده نکرده است که در این صورت باید رنگهای سرد و گرم را با هم ترکیب میکرد تا پوستر ترکیب سازها و رنگهای مختلف شود. در نهایت پوستر بیستوهشتمین جشنواره موسیقی فجر، پوستری است که ترکیب سازهای ایرانی و غیرایرانی ایده آن است و در اجرا شبیه به یک موجود ترکیبی شده که ارتباط دستکم مستقیمی با موسیقی ندارد.
پوستر جشنواره بیستوهشتم موسیقی فجر به جای استفاده از عکس یا طرحهای دستی که موردپسند مدیران نهادهای دولتی است، از فضای خطی و دیجیتالی استفاده کرده و برخلاف آنکه طراحان گرافیک ایران، این روزها هر چیز ساده و خطی را مینیمالیستی میدانند، خوشبختانه طراح پوستر را مینیمالیستی نخواندهاند.