گرافیک نت؛ کارگاه طراحی پوستر مجمع خیرین سلامت روزهای 25 تا 27 شهریورماه 1394 زیر نظر استاد فرزاد ادیبی در محل فرهنگسرای اندیشه تهران برگزار خواهد شد، به همین مناسبت گفت‌وگویی با وی انجام داده‌ایم که با هم می خوانیم.
جناب آقای ادیبی به عنوان شروع بفرمایید که تعریف شما از پوستر به عنوان یک رسانه (بخصوص در فضای کارگاهی طراحی پوستر برای مجمع خیرین سلامت) چیست؟
پوستر به عنوان ویترین حرفه‌ی گرافیک، شاید جذاب‌ترین بخش و محصول گرافیک محسوب شود، اما امروزه به دلیل پیوستن رسانه‌های نوین به جمع رسانه‌های پیشین، از اهمیت پوستر به عنوان یک Medium در چهارچوب کاغذی با ابعاد همیشگی آن کم شده است.
برای اطلاع‌رسانی از یک رویداد بهترین وسیله گوشی همراه است. یک گوشی رایانه‌ای با تعداد زیادی اپلیکیشن و برنامه. از متن خالی شروع می شود تا motion graphics و یا فیلم‌های چند دقیقه‌ای. اما همین تصاویر، خواه در یک فریم یا متحرک، نیازمند تصویری کلیدی و پایه‌ای هستند که معمولا ایده و مفهوم، حرف اصلی را در آن‌ها می‌زند تا تکنیک. ما در این کارگاه (ورک شاپ) به دنبال بازنمایی کوشش‌های انسان دوستانه‌ی اعضای این مجمع و نیز جذب مخاطبان و ترغیب تشویق همگان به کمک به همنوعان خویش با ایده و کانسپت هستیم. مهم دست‌یابی به تعدادی ایده‌ی تصویری است که در قالب پوستر ارائه خواهند شد که شاید برای بیلبورد و عرشه‌ی پل و... هم از این ایده‌ها استفاده شود اما همانطور می‌دانید گرافیک را می‌توان هنر، فن و رسانه دانست و آنچه گفتم به جنبه‌ی رسانه‌ای پوستر مربوط می‌شود اما به لحاظ هنری، پوسترها نه تنها پس ننشسته‌اند که قدر دیده و بر صدر نیز نشسته و صاحب موزه‌هایی در دنیا شده‌اند و همچنان به عنوان هنرهای زیبا عیار و اعتبار هنری خود را حفظ کرده‌اند.
کارکرد اجتماعی و فرهنگی پوستر به عنوان رسانه‌ای تاثیر گذار و با تاثیر گسترده بر آحاد جامعه چیست؟
ناگفته پیداست که هر رسانه‌ای ویژگی خود را داراست و پوستر به دلیل تصویری بودن بیش از متن و صدا در ذهن مخاطب خواهد ماند و به خاطر یک فریم بودن قابل نصب در هر محلی است و از این امکان می‌توان در خدمت پیام‌اش سود جست.
طراحی و ارائه پوسترهای فنی و دارای مشخصات حرفه‌ای که بوسیله طراحان مجرب و در کارگاهی هدفمند و هدایت شده (توسط جنابعالی) صورت خواهد گرفت، به چه میزان می‌تواند به عنوان یک رسانه موثر به مجمع خیرین سلامت برای ماموریت‌های خاص آن مجمع کمک کند؟
بی گمان هر نهاد و مجمعی برای نشان دادن کوشش‌ها، نیازها و موجودیت خویش، تلاش‌هایی را در قالب‌های گوناگون خواهد داشت. قالب پوستر هم که حاصل این کارگاه سه روزه است در همین راستاست. البته قرار است این آثار در نمایشگاهی به روی دیوار بروند و همچنین در هیئت یک کتاب کارنما یا کاتالوگ منتشر شوند. با این کارگاه به سه هدف نمایشگاه، کارنما و نیز استفاده از این آثار در مناسبت‌های گوناگون خواهیم رسید.
برگزاری چنین کارگاه هایی تا چه حد می‌تواند در ارتقاء سواد بصری آحاد جامعه موثر باشد؟
در گستره‌ی هنرهای تجسمی، برگزاری هر کارگاه و نمایشگاهی و نیز تولید و ارائه‌ی حاصل این تلاش‌ها در قالب یک کارنما، گامی‌ست به پیش که: به راه بادیه رفتن به از نشستن باطل. اما وقتی در پس و پستوی تالارهای نمایشگاهی، اندیشه‌های راهبردی حاکم باشد و غیر از توجه به ساختار و تکنیک هنری، به سیاست‌گذاری هنری نیز توجه شود، دیگر یک گام نیست که گام‌های موثری‌ست نه در بادیه که به سمت آبادانی. بنده، معلمی هر کارگاهی (ورک شاپی) را نمی‌پذیرم. یکی از شرایطم برای برگزاری کارگاه (ورک شاپ)، داشتن نگاه گرافیک حرفه‌ای به اصل موضوع است. یعنی با موضوع برخوردی انتزاعی و فرضی نداشته باشیم. سفارش دهنده، موضوع مورد سفارش، سیر طراحی از ایده تا اجرا و محصول کامل گرافیکی در کارگاه‌های من باید واقعی باشند. ورکشاپ گرافیک با نقاشی فرق می‌کند و حاصل آن باید یک اثر کامل گرافیک باشد. برگردم به پرسش شما و تاثیر این آثار در ارتقاء سواد بصری جامعه: من اینجا عطارم و مشک آن است که خود ببوید، نه آن که عطار بگوید... مشک اصیل عطرش را می‌پراکند. هنر گرافیک ابتدا با مخاطب ارتباط بر قرار می‌کند و سپس به آرامی و به زیبایی سلیقه‌ی او را تعالی می‌بخشد. شرط اول قدم آنست که ارتباط برقرار شود: گرافیک را زمانی به ارتباط تصویری ترجمه کرده بودند، گرچه کامل نیست ولی گرافیک بخشی از Communication art است...
همکاری نزدیک و بدون واسطه طراحان گرافیک با سفارش دهنده تا چه حد می‌تواند در نتیجه موضوع که ارائه راه حل بصری برای یک اقدام اجتماعی است، موثر باشد؟
بسیار. بسیار می‌تواند موثر باشد. گرافیک را ترجمه‌ی تصویری نیز نامیده‌اند. برای ترجمه از زبان مبدأ که نزد سفارش دهنده است هرچه بی‌واسطه‌تر، بی‌تعارف‌تر و شفاف‌تر اقدام شود، نتیجه‌ی کار یعنی زبان مقصد مفهوم‌تر و ملموس‌تر خواهد بود.
برپایی کارگاه طراحی پوستر مجمع خیرین سلامت تا چه حد می‌تواند این مجمع را در عمل به مسئولیت‌های اجتماعی خود کمک کند؟
همین نیت و قصدی که برای این کارگاه کرده‌اند، خود، گامی‌ست به سمت مسئولیت‌های اجتماعی‌شان. تلاش برای ارتباط با جهان پیرامون و داد و ستدهای اجتماعی، فرهنگی و... و برآورده کردن نیاز‌های اجتماعی‌شان کمک کمی نیست. ماحصل این رخداد نیز که هم هنر است و هم ارتباط و شناساندن خودشان به جامعه.